Crowdkeeping Academie: Relatiebeheer voor makers
In samenwerking met makers en donateurs ontwikkelde programma Leve het Geven de Crowdkeeping Academie! In een mailreeks van 10 stappen leer je als maker hoe je jouw donateurs efficiënt en consequent onderdeel maakt van jouw makerschap.
Crowdkeeping staat voor het betrokken houden van je crowd – ook na afloop van je project. Te vaak zien we nog dat het contact verwatert en dat is zonde! Crowdkeeping helpt je als maker verder, en wel om 4 redenen:
- Jouw donateur is al enthousiast. Wist je dat het meer tijd en energie kost om een nieuwe donateur te werven dan een donateur te behouden?
- Door goed relatiebeheer wordt het vragen van een gift in de toekomst vanzelfsprekender.
- Je investeert in jezelf: op lange termijn koopt je crowd kaartjes, komt naar exposities, voorstellingen, optredens, of wil je vaker steunen.
- Jouw donateurs kunnen ambassadeurs van jouw werk worden. Zo kun je nieuwe doelgroepen bereiken.



Studerende podiummakers Artez Conservatorium
Op 13 oktober 2022 organiseerde Leve het Geven de inspiratiesessie “Steun vragen aan je publiek als podiumkunstenaar” in samenwerking met Artez Conservatorium Enschede.
Conservatorium studenten uit verschillende leerjaren kwamen bij elkaar om kennis uit te wisselen over particuliere gevers. Hoe kan je mensen aan je binden? Hoe behandel je je donateurs? Voor welk project kan je een crowdfunding starten? En kan je ook voor langere tijd donateurs aan je projecten verbinden?
Ook singer-songwriters Silke Veldt en Sofia Dragt sloten aan om hun ervaringen met crowdfunding te delen. Silke, zelf nog studerend, vertelde dat ze lang heeft getwijfeld om een campagne te starten: “Ik vond het eng om mijn achterban te vragen voor een donatie, maar toen ik eenmaal begon ging het zo makkelijk. Mensen vonden het echt leuk om mij te helpen. Dat was heel bijzonder.”.
Sofia Dragt crowdfundde al drie keer via voordekunst. Ze deelde dat de sleutel naar het succes lag bij het opbouwen van je netwerk: “Als je vroeg genoeg begint met het planten van zaadjes, en mensen vertelt over je projecten, heb je daar jaren later nog altijd profijt van. Je studententijd is eigenlijk de beste tijd om hiermee te starten en een eerste crowdfunding op te zetten: je hebt nog vaak nog geen inkomen via je kunst, en je hebt de gunfactor als beginnende maker.”.
We verzamelden de tips “zeven om te geven” speciaal voor studenten die nadenken over het vragen van support aan hun achterban.
De inspiratiesessie op 13 oktober 2022 werd vanuit programma Leve het Geven georganiseerd in samenwerking met Pim Kokkeler van Artez Conservatorium Enschede. Creative Consultancy Cornelis Serveert was verantwoordelijk voor de productie.
Inspiratie sessie bij Codarts Circus Arts
Op 10 oktober 2022 organiseerde Leve het Geven de inspiratiesessie “Asking support from your audience” in samenwerking met Codarts Circus Arts. Gezien de internationale visie van de opleiding was de voertaal Engels.
Internationale circusmakers hadden waardevolle gesprekken met elkaar over het vragen van particuliere donaties. De makers praatten over crowdfunding en community building, maar ook onderwerpen als duurzame donaties en relatiebeheer kwamen aan bod.
Ook theatermaker Rachel Schuit sloot aan. Vanuit Platform Nexus deelde zij haar ervaring met crowdfunding en steun vragen van je achterban. “Het starten van een crowdfunding campagne is leuk, maar nog leuker als je het samen doet”, aldus Rachel. “Zie het als een creatief proces op zichzelf. Ook als je werkt aan een soloproject kan het fijn zijn om mensen om je te heen te verzamelen die je bijvoorbeeld helpen met het maken van een filmpje, of meekijken bij het schrijven van de wervingstekst.”
Zo is steun vragen aan je achterban soms niet alleen financieel gekaderd. Donateurs hebben meer te bieden dan alleen geld. Als maker kun je bijvoorbeeld ook vragen naar tijd, kennis, repetitieruimtes, financieel advies, materiaal, coaching en/of vervoer. In het netwerk van een maker zal vast iemand zijn die verder kan helpen.
Benieuwd naar de overige tips? We bundelden alle inspiratie van de sessie in een document:
De inspiratiesessie op 10 oktober werd vanuit programma Leve het Geven georganiseerd in samenwerking met Rosa Boon van Codarts Circus Arts. Creative Consultancy Cornelis Serveert was verantwoordelijk voor de productie.
Dit was Doe het Samen!
Op zondag 18 september 2022 vond “Doe het Samen” plaats, een evenement georganiseerd vanuit het programma Leve het Geven. Theater Rotterdam Witte de With werd een plek waar maker en donateur elkaar konden ontmoeten. Zuid-Hollandse podiumkunstenaars Jared Grant, Beth & Flo en House of Rat lieten allen een stuk uit hun repertoire zien om vervolgens in gesprek te gaan met donateurs over de geefrelatie.
"Wanneer overvragen we jullie?": "nog láng niet!"
Er vonden bijzondere gesprekken plaats waaruit onder meer naar voren kwam dat donateurs en vrienden graag op de hoogte gehouden willen worden over de processen en experimenten voorafgaand aan het eindresultaat van een kunstwerk of performance.

donateur aan het woord:
“Makers hoeven niet meteen aan ons te vragen, wat willen jullie terug? Wij mogen een kijkje nemen in hun wereld, als maker neem je de donateur mee. Niet andersom.”
Bekijk hier het videoverslag van de middag
interactie
Donateurs konden er tijdens deze dag, aan de hand van een interactieve setup en een drietal vragen, achter komen wat voor gever zij zijn. Deze installatie bevestigde nogmaals dat geen donateur hetzelfde is, maar ze wel allen hetzelfde doel hebben: kunst en cultuur stimuleren en mogelijk maken.

Niet alleen de rol van de maker, maar dus ook de rol van de donateur stond centraal tijdens Doe het Samen. We haalden verschillende inzichten op tijdens het evenement met de aanwezige gasten, en delen deze:
- Donateurs geven naast eenmalig liever jaarlijks dan maandelijks. Enerzijds omdat het makkelijk is, en anderzijds om niet constant zichzelf en de maker te confronteren met de gift.
- Het publiek is zeer geïnteresseerd in het creatieve proces, maar vindt het wel fijn om aan iets te geven dat uiteindelijk tastbaarder wordt. Vragen als “Waar komt je inspiratie vandaan? Hoe maak je inhoudelijke keuzes over muziek/voorstelling? En welke struggles kom je tegen tijdens het creatieve proces?” zijn interessant voor donateurs.
- Het publiek wordt het liefst per mail op de hoogte gehouden door de makers. Social media is over het algemeen te kortstondig en onoverzichtelijk om goed in contact te staan. Mail voelt ook persoonlijker en exclusiever.
- Het publiek wil aan de hand meegenomen worden: niet echt creatieve inspraak maar wel het gevoel van creatieve betrokkenheid.
- Donateurs vinden het leuk om gelijkgestemden te leren kennen: gevoel dat je onderdeel bent. De makers geven de extra dimensie.
Hoera! Meerjarige samenwerking leerstoel mecenaatstudies van start
In opdracht van programma Leve het Geven onderzoekt de Leerstoel Mecenaatstudies (verbonden aan Universiteit Utrecht) in de periode 2022-2024 de positie van de creatieve maker in de Nederlandse geefcultuur. Het onderzoek verkent hoe makers zowel bij het stellen van de geefvraag als in interactie met hun gever zich maximaal gestimuleerd, veilig, beloond en erkend kunnen voelen.
In december 2020 verscheen een verkennend Leve het Geven-onderzoek naar de behoeften, kansen en knelpunten op het gebied van particulier geven aan individuele makers. Eén van de centrale inzichten uit het verkennende onderzoek was dat we een duidelijk gebrek aan kennis hebben over de drempels die individuele makers ervaren om donateurs te zoeken, te benaderen en te behouden. Of, omgekeerd, wat het hen makkelijker zou maken om zich op dat vlak te ontwikkelen. Dat gebrek aan kennis hebben we omdat de positie van de vrager (maker) wetenschappelijk nog amper is onderzocht. Vrijwel al het bestaande onderzoek gaat over de positie van de gever.
Aan het woord:Helleke van den braber, professor mecenaatstudies en onderzoeksleider
“Het onderzoek gaat kennis ophalen bij een heel diverse groep makers uit alle kunstdisciplines. Het gaat meer inzicht opleveren in wat ‘vragen om steun’ voor hen betekent, wat hun vraag om hulp makkelijker en comfortabeler kan maken, en wat makers precies van de relatie met hun gevers (en van zichzelf) verwachten. Een ander sterk punt van dit project is dat ik als onderzoeksleider word bijgestaan door twee onderzoekers die niet alleen volop hun sporen hebben verdiend in de mecenaatstudies, maar ook zelf actief deel uitmaken van de cultuursector. ‘Ingebedde’ onderzoekers dus, die dicht bij de makers staan en die voeling hebben met wat er bij hen speelt. Ik ben trots op de mooie samenwerking die we hiermee aangaan tussen de Universiteit Utrecht, Platform Arbeidsmarkt Culturele en Creatieve Toekomst (ACCT) en het programma Leve het Geven, uitgevoerd door Voordekunst.”
In de eerste fase in het onderzoek worden interviewrondes en focusgroepbijeenkomsten met makers en donateurs opgezet. De makers variëren wat betreft carrièremoment en -niveau, hun beleving van de publieksgerichtheid van hun werk en ook in hun ervaring met het stellen van geefvragen aan donateurs. Ook de gevers variëren wat betreft hun culturele voorkeuren en kennis, en ook in hun mate van ervaring met het ondersteunen van individuele kunstenaars. Een deel van de makers en donateurs heeft daar wél, een ander deel juist geen ervaring mee of bereidheid toe.
Aan het woord:Marjolein Marzacu, projectmedewerker leve het geven
“Wij zijn ontzettend blij met deze onderzoekssamenwerking. Zelfs makers die al eens hebben gecrowdfund, en dus ervaring hebben met het werven van donateurs, vinden het soms lastig om de volgende stap te zetten in het contact met hun achterban. Via programma Leve het Geven ondersteunen wij makers bij het opzetten van de relatie zodat zij een stabiele en langdurige band met hun donateurs en publiek aan kunnen gaan. De relatie tussen maker en publiek zien wij namelijk als een van de belangrijkste relaties binnen het makerschap. Door de focus van het onderzoeksteam op makers uit verschillende disciplines met verschillende (of geen) ervaringen met vragen aan de achterban, hopen we patronen te ontdekken die we om kunnen vormen naar nog betere praktische ondersteuning.”
Wil je op de hoogte blijven van de voortgang? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de bevordering rondom het onderzoek . In 2024 zal het eindrapport verschijnen, met in 2022 en 2023 een tussenrapport van de eerste onderzoeksresultaten. De tussenresultaten zullen te vinden zijn via www.levehetgeven.nl/onderzoek-universiteitutrecht/

Het onderzoeksteam
Prof. dr. helleke van den braber
Hoogleraar Mecenaatstudies. Ze onderzoekt en publiceert over mecenaat en kunstenaarsondersteuning in zowel gevestigde kunstdisciplines als de populaire cultuur. Ze heeft expertise in onder meer de theorie en geschiedenis van het geven aan cultuur, burgerschap en kunstenaarschap, en de productieve en complexe uitwisseling tussen weldoeners en makers
rocco hueting, ma
UU (alumnus Kunstbeleid en Kunstbedrijf Radboud Universiteit). Studeerde in 2015 af op individueel geven aan de popmuziek. Co-publiceerde (met Van den Braber) in 2021 het themanummer Pop & Mecenaat van Boekman Extra, schrijft sinds 2018 regelmatig opinieteksten over vragen en geven in de popmuziek in De Volkskrant, organiseert sinds 2017 goedbezochte debatavonden over de relatie tussen prijs en waarde in de popmuziek, en is sinds 2019 bestuurslid van het Prins Bernhard Cultuurfonds Gelderland. Toetsenist in o.a. de BIS-gesubsidieerde band De Staat.
iris van korven, ma
UU (alumna Kunstbeleid en Kunstbedrijf Radboud Universiteit). Studeerde in 2019 af op recente publieke debatten over cultuurbeleid en overheidssubsidiëring van makers in de popmuziek. Werkt sinds 2018 bij de afdeling Marketing en sinds 2021 bij de afdeling Fondsenwerving van het festival Le Guess Who en is sinds 2021 trainee bij LVWB Fundraising. Publiceerde in 2021 in opdracht van Stichting Kultuurbarbaar het boek Hoe de machine van De Staat alleen nog een vliegwiel miste.